GenderDysphoria.fyi/public/pl/drugie-dojrzewanie-T.md
ErdaradunGaztea f72129b30a
Polish translation (#84)
* create pl\disclaimer

* create pl\syndrom-oszusta

* add italics and better wording

* create intro part of pl\dysforia-fizyczna

* finish pl\dysforia-fizyczna

* create pl\dysforia-biochemiczna

* create pl\dysforia-spoleczna

* implement basic tweet translation template

* translate some tweets

* fix wrongly displayed header

* add pl lang to translated pages

* Add files via upload

Do zrobienia: zaembedować tweety z oryginału

* fix typo

* add metadata and change filename of pl\euforia

* add missing lang: pl

* Polish menu and string constants

Need more translation still, but they are here to, well, be here already and just have them fixed later.

I really do hope we won't forget about 'em...

* more tweets translated

* even more tweets translated

* create pl\przyczyny

* translate another series of tweets

* create pl\chromosomy

* translate a tweet chain

* add pl/index for easier navigation

* create pl/hormony

* add pl/czy-jestem-trans to the index

* scss font update for pl language

* fix typo

* create pl/czy-jestem-trans

* fix wording

* define _concat.json for PL version

* update pl/hormony page description

* create pl/leczenie

* translate "Egg Prime Directive" as "prawo jajecznicy"

* translate a few more tweets

* translate even more tweets

* standardize PL chapters' attribute order

* loremipsumize not-yet-translated PL chapters

* add pl printable to the build file

* fix missing lang attribute

* add introduction in Polish

copied from Word file supplied by Nat

* add pl/dysforia-roli-spolecznej

reformatted Markdown file supplied by Nikola (@aksenzia)

* normalize header levels

* create pl/diagnoza, ICD-11 left for later

* translate translegalism to pl

* translate 2nd puberty with T to pl

tweet translations still yet to be done

* include more pl tweet translations (as HTML comments for now)

* hide tweet translations as HTML comments until a framework is created

* change file name

* translate pl/dysforia-prezencji

* translate pl/podsumowanie

* remove tweet translation scss (need some better solution)

* change pl file name

* fix https links

* add images to pl, some even translated

* translate pl strings

* rewrite pl/euforia for better flow

* slight wording changes to pl/chromosomy

* translate pl/czym-jest-gender

* change file name

* change title to a shorter one

* create pl/drugie-dojrzewanie-E

* update syndrom oszusta

* create pl/dysforia-egzystencjalna

* translated Male Gaze to pl

* pl chapter 8 check W.I.P.

* translated whole pl/dysforia-seksualna

* update pl/podsumowanie with new text

* change chapter title

* translate pl/mechanizmy-obronne

* translate pl/historia

Yay, that was the last one! :D Now, just check if everything's correct and it's gonna be publish-ready!

* verified others' translations

* fix not translated "Source"

* remove unused file

Co-authored-by: aksenzia <92644704+aksenzia@users.noreply.github.com>
Co-authored-by: Laura <erdaradun.gaztea@gmail.com>
2022-03-03 16:24:27 -08:00

19 KiB

date title linkTitle description preBody lang siblings classes tweets
2020-01-26T20:41:55.827Z Drugie dojrzewanie androgenowe dla początkujących Drugie dojrzewanie androgenowe Czego spodziewać się po maskulinizującym HRT _disclaimer pl
prev prevCaption next nextCaption
/pl/hormony Jak działają hormony /pl/drugie-dojrzewanie-E Drugie dojrzewanie estrogenowe
gdb
1374054574579798016
1374039857773875201
1374040823382347778
1374053191445270534
1374060995778318347
1374048251180027920
1374076480985128970
1374094470753423360
1431244822044622848
1431244926214356993

Drugie dojrzewanie androgenowe od podstaw

Czego spodziewać się po maskulinizującym HRT

Ten rozdział jest kompilacją zmian zebranych z opisów trans osób o żeńskiej płci urodzeniowej, które brały/biorą testosteron w ramach terapii hormonalnej. Informacje zebrane zostały z mediów społecznościowych i chatów. Tak, to znaczy, że to wszystko anegdoty, lecz -- historycznie -- większość badań medycznych nad transpłciowością jest anegdotyczna, gdyż nikt nie chce fundować takich badań.

Weż pod uwagę, że jest to lista możliwych zmian. Nie ma gwarancji, że każda osoba na maskulinizującym HRT doświadczy ich wszystkich. Twój wiek, genetyka, historia medyczna, stopień feminizacji pochodzący z pierwszego okresu dojrzewania, dawkowanie... To wszystko ma wpływ na rezultaty (prawdopodobnie!). Jest też pewien stopień zwyczajnej losowości -- każde ciało jest inne -- i niektóre zmiany mogą pojawić się dopiero po latach.

Obniżenie głosu

Androgeny sprawiają, że grubieje i twardnieje tkanka, z której składają się struny głosowe, permanentnie obniżając ton głosu. Nie jest to bardzo szybka zmiana, raczej gradualna na przestrzeni paru pierwszych lat. Część osób nie doświadcza żadnej zmiany głosu, to zależy od osoby. Zmiana nie będzie drastyczna, jeśli jesteś sopranem, nie staniesz się basem, ale efekt ten może dać ci kontralt bądź tenor.

To nie znaczy, że twój głos będzie automatycznie traktowany jako męski. Ton głosu to tylko część obrazu, na podstawie którego ludzie przypisują głos do płci, i sposób, w jaki mówisz, odgrywa znacznie większą rolę. Trening głosu będzie potrzebny, aby wzmocnić rezonans i zmienić styl mówienia.

Zmiany w rozkładzie temperatury ciała

{!{

{{import '~/tweet' ids=[ '1374039857773875201' ] tweets=meta.tweets className="hide-mentions" }}

}!}

Androgeny promują większy dopływ krwi do skrajnych części ciała, czyniąc je cieplejszymi. Z tego powodu mężczyźni mają zwykle chłodniejszy korpus, lecz cieplejszą powierzchnię ciała. Możesz zaobserwować wzrost ogólnej temperatury ciała. Efektem tego jest, że będziesz się czuć cieplej i prawdopodobnie nie będziesz w stanie nakładać tylu warstw ubrań, co wcześniej. Jeśli mieszkasz w miejscu o chłodnym klimacie, odsłonięcie łydek może pomóc ci wydzielić ciepło bez nadmiernego ochłodzenia.

Ta zmiana często przychodzi dość wcześnie; spodziewaj się potów nocnych w czasie gdy twój organizm przyzwyczaja się do niej.

Zmiany w potliwości

Wraz ze zmianą w rozkładzie temperatury przychodzi znacząca zmiana w potliwości. Pot będzie gromadził się na głowie, plecach i pod pachami. Będziesz też prawdopodobnie pocić się częściej, więc miej zawsze butelkę wody pod ręką.

Zapach ciała

Często jedna z pierwszych zmian: zapach potu i ciała stanie się znacznie silniejszy, szczególnie podczas ćwiczeń. Zapach będzie miał kwaśną, bardziej piżmową nutę. Zwykle wyrównuje się z czasem.

Owłosienie, wszędzie

Androgeny znacząco zwiększają obecność owłosienia na nogach, kroczu, tyłku, klatce piersiowej, plecach i rękach. Włosy będą grubsze, dłuższe i ciemniejsze. Będzie to prawdopodobnie miało miejsce znacznie przed pojawieniem się zarostu, na początek którego możesz czekać ponad rok. Minoksydyl może z tym pomóc, lecz ostrożnie, bo jest trujący, jeśli się go połknie, szczególnie dla kotów.

Łysienie typu męskiego

Łysienie typu męskiego powodowane jest przez dihydrotestosteron (DHT), androgen metabolizowany z testosteronu. Im więcej testo jest w twoim ciele, tym więcej DHT może powstać, zaś gen wpływający na łysienie typu męskiego sprawia, że mieszki włosowe na skalpie są słabiej ukrwione, co przyczynia się do ich wymierania. Pewnego przesunięcia się linii włosów prawdopodobnie należy się spodziewać, niezależnie od wszystkiego, ale jeśli mężczyźni w twojej rodzinie zmagali się z łysieniem, wówczas możesz spodziewać się podobnego również u siebie. Ponownie, minoksydyl może z tym pomóc.

Syntetyczny androgen nandrolon nie jest metabolizowany do DHT i może być użyteczną alternatywą w miejsce bezpośredniego testosteronu, jeśli łysienie jest dla ciebie zmartwieniem. Jednakże, DHT jest istotne przy wzroście genitaliów, jest więc to miecz obusieczny.

Grubsza i bardziej oleista skóra

Testosteron promuje grubienie i twardnienie naskórka, sprawiając, że skóra staje się bardziej szorstka. Wraz ze spadkiem poziomów estrogenu ciało produkować będzie mniej kolagenu. To sprawia, że skóra staje się twardsza i suchsza (szczególnie na łokciach i kolanach). Żyły na dłoniach, rękach i nogach mogą stać się wyraźniejsze, ale nie żylakowate.

Oczekuj, że twoja twarz i skalp staną się bardziej oleiste. Trądzik prawdopodobnie będzie problemem, i to nie tylko na twarzy. Zwykle najgorszy etap jest krótko po rozpoczęciu terapii, po paru pierwszych latach się poprawia.

Większe dłonie / stopy

W dłuższych okresach czasu (3-5 lat) dłonie mogą stać się twardsze i bardziej zrogowaciałe. Możesz musieć zacząć nosić pierścionki w większym rozmiarze.

Testosteron sprawia też, że więzadła i ścięgna zatrzymują więcej wody, wpływając na ich elastyczność. Z czasem może poskutkować to zwiększeniem rozmiaru buta wraz ze spłaszczeniem się sklepienia stopy.

Grubsze i mocniejsze paznokcie

Za sprawą podnoszącego się poprzez obecność androgenów poziomu keratyny, paznokcie tak dłoni, jak i stóp, będą stawały się grubsze z czasem.

Zwiększona masa mięśniowa

Androgeny stymulują wzrost mięśni, dlatego sterydy anaboliczne (które są dosłownie testosteronem) są tak popularne wśród kulturystów. Ciało w naturalny sposób nabierze mięśni, nawet bez ćwiczeń, lecz ćwiczenia mogą ci przynieść zauważalny wzrost, szczególnie w obszarze rąk i ramion. Uważaj, na początku nie będziesz znać swojej siły.

Większa masa mięśniowa w górnej części ciała redefiniuje linię ramion i szyi, tworząc bardziej męską sylwetkę. Poprawia też zdolność ciała do przetwarzania lipidów, czyniąc zrzucanie wagi łatwiejszym.

Redystrybucja tłuszczu

Podczas gdy estrogen zachęca ciało do odkładania tłuszczu na udach, pośladkach i biodrach, androgeny zachęcają ciało do okładania tłuszczu przede wszystkim na brzuchu. Rozpoczęcie terapii testosteronem sprawi, że twoje ciało zacznie korzystać z androgenowego wzorca, więc możesz spodziewać się, że nowe kilogramy będą odkładać się na brzuchu, podczas gdy utrata wagi będzie zabierać stare zewsząd. Tłuszcz z piersi, ud i pośladków będzie powoli znikał wraz z budowaniem się mięśni, lecz może to zająć mnóstwo czasu.

Zmiany w rysach twarzy

Tak jak zachodzi migracja tłuszczu na ciele, tak i tłuszcz na twarzy się przemieszcza. Szyja, podbródek i szczęka wypełnią się, podczas gdy usta i górna część policzków się zmniejszy. Kolor oczu również może ulec zmianie i stać się bledszym w dłuższej perspektywie, jako że testosteron sprawia, że pigmentacja tęczówek słabnie.

Jest to ekstremalnie delikatny i powolny proces, który zajmuje lata, i łatwo pomyśleć, że nic się nie zmienia. Największe zmiany zdają się zachodzić w trzecim i czwartym roku. Rób selfie do porównania.

Zwiększona tolerancja na kofeinę, alkohol i/lub psychotropy

Większa masa oznacza więcej krwi, w której można rozpuścić chemikalia. Więcej testosteronu oznacza też szybszy metabolizm, co przekłada się na prędkość, z jaką toksyny usuwane są z krwioobiegu.

Zmiany psychiczne

Jak zostało to opisane w rozdziale "Dysforia biochemiczna", mózgi mogą być zaprogramowane na pewien profil hormonalny i funkcjonowanie na niewłaściwym profilu jest jak używanie laptopa na rozładowanej baterii i z przegrzewającym się procesorem. Rozpoczęcie HRT niemal zawsze skutkuje zanikiem symptomów depersonalizacji i derealizacji (DPDR) w ciągu pierwszych dwóch tygodni. Przymglenie świadomości rozmywa się i łatwiej jest skoncentrować się na złożonych konceptach (pod warunkiem, że nie masz też innych trudności z przetwarzaniem infomacji, jak np. ADHD).

ADHD

Jeśli masz ADHD, jego symptomy mogą ulec pewnym zmianom. Androgeny wzmacniają funkcjonowanie receptorów dopaminy, toteż dostarczenie większych dawek testosteronu może zwiększyć potencjał aktywacyjny dla dopaminy w mózgu. Dopamina jest kluczowym neuroprzekaźnikiem w zachowaniu pamięci krótkoterminowej. Więcej pamięci krótkoterminowej przekłada się na mniejsze ryzyko rozproszenia się i łatwiejsze utrzymywanie ładunku poznawczego.

Niemniej jednak estradiol stymuluje produkcję dopaminy, więc wraz ze spadkiem poziomu estrogenu spada też ilość dopaminy, jaką ma mózg do dyspozycji. Twoje symptomy się pogorszą, nie poprawią.

Deregulacja emocjonalna

Pozbycie się DPDR niemal zawsze łączy się ze zwiększoną znacznie zdolnością przetwarzania i regulacji emocji. Nieco łatwiej jest kontrolować i ukrywać emocje, mniejsze jest ryzyko przeciążenia emocjonalnego Weź pod uwagę jednak, że ukrywanie emocji jest autostradą do nabycia traumy.

Z drugiej strony, zdolność do ich wyrażania może się zmniejszyć. Niektóre osoby nie są w stanie płakać po rozpoczęciu testosteronu, lecz nie musi to mieć miejsca; może być to związane z tym, jak silna jest twoja dawka testo. Przyczyny tego zjawiska nie są do końca poznane, aczkolwiek pewne badania zauważyły, że androgeny modyfikują funkcjonowanie części mózgu odpowiedzialnej za przetwarzanie emocjonalne. Jeśli utracisz zdolność do płaczu, może ona powrócić z czasem, gdy twój mózg przywyknie do nowego trybu funkcjonowania i przejdziesz przez drugi okres dorastania.

{!{

{{import '~/tweet' ids=[ '1374060995778318347' '1374070062236246022' ] tweets=meta.tweets className="hide-mentions" }}

}!}

Emocjonalna deregulacja zdarza się najczęściej przed i bezpośrednio po dawkowaniu (zarówno zastrzyki, jak i żel) i skutkuje zwiększoną agresją i brakiem cierpliwości.

Zwiększony apetyt

Będziesz odczuwać głód. Testosteron znacząco rozkręca metabolizm, a zwiększona masa mięśniowa oznacza większe zapotrzebowanie na energię, więc będziesz szybciej spalać kalorie.

Sen

Niektóre osoby zgłaszają problemy z bezsennością i mniejszą liczbą zapamiętanych snów. To jest jednak doświadczenie dalekie od powszechnego.

{!{

{{import '~/tweet' ids=[ '1374076480985128970' ] tweets=meta.tweets className="hide-mentions" }}

}!}
Pewność siebie

Testosteron jest znany z pobudzania silnego poczucia pewności siebie. Problemy wydają się mniej znaczące, samoocena jest wyższa, mniej zmartwień. Wiele osób zgłasza tendencję do częstszego wdawania się w dyskusje i większej chęci do zabierania głosu w obliczu konfliktu i obrony własnego zdania. To nie oznacza bycia bardziej agresywnym_ą czy kłótliwym_ą, po prostu twoja tolerancja na bullshit jest niższa.

Ekstrawersja

Ekstremalnie często trans osoby każdego typu stają się bardziej społeczne po tranzycji. Może to wynikać po prostu z braku dalszej konieczności chowania dużej części swojej osobowości, acz wspomniana wcześniej pewność siebie też odgrywa rolę.

Zmiany w genitaliach

{!{

{{import '~/img' images.homology_pl link='https://www.vielma.at/' }}
}!}

Wszystkie genitalia skonstruowane są z tych samych tkanek, jedynie kształtują się w różne formy podczas ciąży. Duża część zachowania tych tkanek regulowana jest poprzez dominujący hormon w organizmie. Wydzieliny, tekstura, czułość i skłonność do erekcji; wszystko to jest zależne od hormonów. Co znaczy, że kiedy dodasz androgeny, owe tkanki zaczną zachowywać się, jakby były w kształcie penisa i moszny, nawet gdy nie są.

Wzrost dołu

DHT (wspomniany powyżej) odgrywa kluczową rolę w rozwoju tkanki jamistej (podlegającej erekcji) w obrębie genitaliów. Wraz ze wzrostem poziomu DHT -- wynikającego ze wzrostu poziomu testosteronu -- nabrzmiewać będą gruczoły Skenego (zwane czasami żeńską prostatą). Wywoła to przypadkowe erekcje w obrębie łechtaczki, sprawiając, że tkanka jamista będzie rosnąć. Ilość wzrostu zależy od osoby, ale typowo jest to jakieś 2,5-7,5 cm.

{!{

{{import '~/tweet' ids=[ '1374094470753423360' ] tweets=meta.tweets className="hide-mentions" }}

}!}

Napletek łechtaczki i wargi sromowe staną się suchsze i grubsze, na wargach sromowych mniejszych mogą też zacząć rosnąć włosy. Samo-nawilżanie może znacząco się zmniejszyć, przez co z czasem penetracja może stać się bolesna. Używaj więcej lubrykantów, aby uniknąć naderwań i krwawienia.

{!{ {{import '~/tweet' ids=[ '1431244822044622848' '1431244926214356993' ] tweets=meta.tweets className="grid-row" }}

}!}

Większe emisje podczas szczytowania

Wraz z nabrzmieniem prostaty pojawia się też więcej płynów. Jeśli nie doświadczałeś_aś wytrysków wcześniej, możesz zacząć doświadczać teraz.

Zmiany w czułości i reakcji

Erogenna stymulacja może skupić się bardziej na główce łechtaczki i na ruchach posuwistych wokół jej trzonu.

Atrofia

Atrofia waginalna i maciczna często zdarza się w ciągu pierwszych pięciu lat, przez co histerektomia (usunięcie macicy) może stać się niezbędna. Znaki atrofii obejmują głębokie pulsowanie w dole brzucha i bolesne skurcze bez innych objawów miesiączki, szczególnie po stosunku. Atrofii waginalnej można uniknąć poprzez używanie tych samych dilatorów, których używają trans osoby o męskiej płci urodzeniowej po waginoplastyce.

Silniejszy popęd seksualny

{!{

{{import '~/tweet' ids=[ '1374040823382347778' ] tweets=meta.tweets className="hide-mentions" }}

}!}

Libido niemal na pewno wyjdzie poza skalę przez pierwszy rok albo dwa, najsilniej bezpośrednio po zaaplikowaniu kolejnej dawki. Możesz okazać się być bardziej asertywny_a poczas seksu, twoje preferencje mogą przesunąć się w kierunku dominacji i topowania (bycia aktywem_ką).

Orgazm

{!{

{{import '~/tweet' ids=[ '1374053191445270534' ] tweets=meta.tweets className="hide-mentions" }}

}!}

"Kształt" orgazmu może ulec zmianie. Zamiast kaskady, uderza jak eksplozja z krocza.

Pociąg seksualny

Udowodnione zostało, że testosteron wzmacnia podniecenie pochodzące od wizualnych stymulantów. Z tego też powodu możesz zauważać osoby odpowiadające twojej preferencji seksualnej znacznie szybciej, szczególnie jeśli jesteś gyneseksualny_a (odczuwasz pociąg do kobiecego kształtu).

Ustanie miesiączkowania

Podwyższenie poziomu androgenów w ciele sprawia, że podwzgórze ogranicza produkcję hormonów kontrolujących jajniki. To z kolei ogranicza sumaryczną ilość dostępnego estrogenu i może zatrzymać owulację. Bez owulacji i z niższym poziomem FSH, macica będzie mniej chętna do gromadzenia i uwalniania nabłonka, skutkując zaprzestaniem krwawienia.

{!{

{{import '~/tweet' ids=[ '1374054574579798016' ] tweets=meta.tweets className="hide-mentions" }}

}!}

Możesz jednak wciąż doświadczać innych symptomów okresu, jako że podwzgórze może wciąż aktywować inne aspekty cyklu. Może to mieć miejsce nawet po pełnej histerektomii, aczkolwiek nie jest to częste.

Nie znaczy to jednak, że jesteś bezpłodny_a. Owulacja może nadal zachodzić, nawet jeśli nie miesiączkujesz. Ponadto zaprzestanie dawkowania testosteronu sprawi, że stare pęcherzyki się obudzą, one nie umierają.